10. Een fotoshoot in '39

10 
D E    E M M A S T R A A T    F I L E S 

verzuiling en ontzuiling van de openbare bieb

10. Een fotoshoot in '39

van een goede naam blijf je af

Goed. Niet alleen bleek er dus een afdruk van de foto van The A-Team te zitten in het archief van het inmiddels onmisbaar gebleken Katholiek Documentatie Centrum, zie de vorige aflevering. In datzelfde archief stuitte ik bovendien op een foto die er vlak voor of na moet zijn geschoten. Hieronder staan ze beiden, voorzien van nummers.

Dankzij de annotatie van het KDC staat het nu vast dat de foto's pas in '39 zijn gemaakt op de Herengracht, dus niet in 1930 in de Obrechtstraat wat ik eerst vermoedde;  dat het Personeel van de RKOLB aan de Herengracht erop staat en niet dat van filiaal St. Augustinus; en dat nr 2 Mej. E.M. Damen is.

De A in The A-Team staat voor Augustinus, de naam van het filiaal in de Jacob Obrechtstraat, zie aflevering 5. Dat klopt dan dus niet, maar van een goede naam blijf je af, hoe verkeerd ie ook is.

The A-Team, foto 1 (EF)

The A-Team, foto 2 (KDC)

vergelijking

Aardig om beide foto's naast elkaar te leggen. Kijk eens goed naar deze zeven vrouwen. 

Het is aannemelijk dat foto 1 werd gemaakt vóór foto 2.

Probeer je eens voor te stellen hoe het gegaan kan zijn. 
Op foto 2 zit of staat niemand nog op dezelfde plaats als op foto 1. Sterker nog: alle zitters zijn gaan staan, en degenen die stonden zijn gaan zitten. Uitzondering is nr 4, die van de radiator 50 centimeter is verschoven naar een stoel. 

 Bij het wijzigen van de tafelschikking zullen ze elkaar behoorlijk in de weg hebben gezeten, op nr 4 na. Tussen de tafel en de boekenkast was immers niet veel ruimte. Maar als bij een schuifpuzzeltje moet het mogelijk zijn geweest om dit allemaal achter de tafel te laten gebeuren. 

Voor de wat informelere foto 2 kozen ze een toepasselijk attribuut uit: een boek. Vier vrouwen zitten of staan hier zogenaamd in te lezen, waar wij dus niet intrappen want ze zitten helemaal niet net te lezen maar doen maar alsof. Ondertussen kijken de andere drie ontspannen naar de fotograaf. De camera is iets dichter naar de dames toegeschoven vergeleken met foto 1; het kader is wat krapper geworden. Het tafelblad op de voorgrond van foto 1 is op foto 2 verdwenen, en we hebben meer zicht onder de tafel waarachter The A-Team zit of staat. Van nr 7 is zelfs een stukje van de onderrok te zien.

Overigens is zij inmiddels ook geïdentificeerd, deze nr 7 met haar gulle lach. Later meer over haar.

gulle lach

Beide foto's zijn erg goed gelukt toch? Dat is in de eerste plaats te danken aan de chemie tussen de persoonlijkheden die erop staan.

grote verdwijntruc

Maar hé! Wacht! Waar is dame nr 5 opeens gebleven? Op foto 1 kijkt ze ons nog recht in de ogen, op foto 2 is ze in rook opgegaan. Dat niet alleen: een andere vrouw heeft zelfs haar plaats ingenomen! Dachten ze dat we dit niet door zouden hebben?

nummer 8 en nummer 5

Gelukkig is er een eenvoudige verklaring te bedenken voor dit mysterie: niet iedereen had in 1939 een camera met zelfontspanner, laat staan een smartphone. Stel dat nr 8 foto 1 nam. Daarna is ze van plek geruild met nr 5, die foto 2 schoot. Zouden er nog meer foto's zijn gemaakt tijdens deze shoot? We weten het niet, maar we hopen het wel.

Knoppen

Binnenkort meer aandacht voor Bep, nr 2 op de foto dus, directrice van de RKOLB. Bep was denk ik geen vrouw met een groot ego. Ze had geen behoefte om op de voorgrond te staan. De geschiedenisboeken heeft zij niet gehaald, maar wel Knoppen. Van Knoppen werd ze al op haar 17e de allereerste redactrice, minder dan tien jaar voor haar carrière bij de RKOLB begon. Maar laat ik nog niet alles verklappen.

voorkant van Knoppen (collectie Atria)

Want de komende afleveringen buigen we ons eerst over het heerlijke huis Herengracht 415. De ontdekking van foto 2 van The A-Team in het archief van het KDC heeft duidelijk gemaakt dat dit prachtige pand veel meer dan een bijrol speelt in de Emmastraat Files. Foto's 1 en 2 blijken hier nota bene te zijn gemaakt.

Herengracht 415, 1931? (EF)

de volgende keer:

Geloof en Wetenschap op één kussen

Vorige aflevering (9. Bep): hier.
Volgende aflevering (11. De Krijtberg): hier.