84. Vinden wat je niet zoekt

  84

D E    E M M A S T R A A T    F I L E S 

opkomst en ondergang van de RKOLB

De Emmastraat Files is een blog dat de opkomst en de ondergang van de RKOLB (Rooms Katholieke Openbare Leeszaal en Bibliotheek) te Amsterdam als onderwerp heeft. De auteur is in het bezit van een rommelig stapeltje documenten, foto's en andere papieren, vermoedelijk alles wat er nog bestaat van de RKOLB. Wekelijks bestudeert hij één of meer van die papieren in een los-chronologische volgorde.

Regelmatig springt de speurder op zijn fiets om met eigen ogen de fysieke restanten van dit stukje van het Rijke Roomse Leven te aanschouwen, en zich voor te stellen hoe het was. Geleidelijk ontstaat zo een reconstructie van de geschiedenis van de RKOLB in haar context, wat leidt tot vele verrassende ontdekkingen, en tot een groeiend inzicht.

De eerste aflevering van de Emmastraat Files is hier. Steeds onderaan een aflevering staat een link naar de volgende.

Vragen? Opmerkingen? Mail de auteur: franklyck@gmail.com.

84. vinden wat je niet zoekt

Soms vind je niet waar je naar zoekt, soms vind je waar je niet naar zoekt.

Het boek van de Emmastraat Files is alweer een week of zes gesloten. Vorige week was ik bezig met een heel andere klus. Ik zocht in het archief van de OBA naar informatie over een enorm groot, fraai en kleurrijk voorwerp van honderd jaar oud. Hieronder een detail.

kleurrijk voorwerp: detail

Ik vond niet wat ik zocht. Ik vond wel wat ik niet zocht. Onderin een uitlubberende kartonnen doos met ondefinieerbare spullen lag een oud beige mapje met zwart-wit foto's van de een of andere receptie. 

Ik bladerde er doorheen, enigszins gedesensibiliseerd van alle fotoalbums die ik de afgelopen dagen al had bestudeerd, daar in dat archief. Oh wonder, dat leek Bep wel! Op de bovenste helft van de foto hield een hartelijk lachende mevrouw een zakje pepsils vast. De gehele foto onthulde een bos langstelige bloemen.

En het was Bep Damen, directrice van de RKOLB. Ze stond op het merendeel van de zevenendertig foto's. Als altijd in het middelpunt, haar natuurlijke biotoop.

Maar er was meer. In een binnenvak van dit kleine album zat een nog kleinere envelop - van Agfa - verstopt. En in die kleine envelop zaten weer acht nog kleinere foto's en acht even kleine negatieven. 

Voorin het album had iemand dit geschreven:

De naam was verkeerd gespeld en het jaar zal 1967 zijn geweest. Enfin, euforie maakt de mens vergevensgezind.

Al snel bleek dat ook de kleinere foto's en de negatieven een relatie hadden tot onze zo bitter beweende RKOLB. Deze zijn echter van een veel eerdere datum.

Dit is een prachtige, unieke en volkomen onverwachte vondst. Hij zal waarschijnlijk niet tot nieuwe inzichten leiden, maar wel tot nieuwe vragen, die ik verder niet wil proberen te beantwoorden. Ik doe slechts mijn ethische plicht door dit grotendeels onbekende materiaal in drie afleveringen aan u te openbaren. Daarna gaat het boek opnieuw definitief dicht.

=O=O=O=O=O=O=O=O=O=O=O=O=

Stijn Fens in Trouw over De Emmastraat Files:

"Prachtige geschiedschrijving. Achteruitdenken en voorzichtig omwoelen tot je meer weet."

Lees Stijns hele tot nadenken stemmende column, over het belang van de tijd nemen voor dingen, hier.

Ons Amsterdam, artikel over de geschiedenis van de RKOLB, feitelijk een samenvatting van dit blog: hier.

Artikel van Wim Keizer in Bibliotheekblad over De Emmastraat Files:

hier (pdf).

Volgende keer: 85. De kleine foto's. 

Vorige keer: 83. Tot slot. Hier.