8
D E E M M A S T R A A T F I L E S
D E E M M A S T R A A T F I L E S
verzuiling en ontzuiling van de openbare bieb
8. versterven voor dummies
katholieke gebruiken uit de vorige eeuw
Op pagina 1 van de Wordingsgeschiedenis, het handgeschreven stuk uit 1930 dat ik de vorige twee afleveringen uit elkaar heb gerafeld, komt het begrip zich versterven voor:
De werkzaamheden door het leekenapostolaat werden naar de aard deszelve onderscheiden in min of meer bespiegelenden aard, zoals bidden, zich versterven enz. en in die van meer bedrijvigen of meer practischen aard.
In modern Nederlands: de leken die waren ingezet tot de uitbreiding van het geloof hadden aparte taken. Sommige waren bespiegelend, zoals bidden en zich versterven. Andere taken waren meer praktisch.
Ik kende het begrip versterven in de gangbare betekenis van stoppen met eten en drinken, met het doel de dood te bespoedigen.
Ik kende het begrip versterven in de gangbare betekenis van stoppen met eten en drinken, met het doel de dood te bespoedigen.
tante Ans
Er blijkt echter ook een heel ander soort versterving te bestaan. Op een van de pagina's van De Obrecht van februari 1930 waarover ik hier al schreef, onderdeel van de Emmastraat Files, legt tante Ans dit geduldig uit aan nieuwsgierige kinderen, maar vandaag ook aan ons. Hier drie passages uit haar column Onder Vriendjes:
een goed humeur
Versterving is dus een techniek die je helpt om weerstand te bieden aan je eigen zwakheden. Loop je te saggerijnen? Doe gewoon een groote versterving! Sluit je ogen, concentreer je, en zeg tegen jezelf: "Kappen met die onzin."
Open nu je ogen en doet het gewoon! Het volgende moment heb je weer een goed humeur.
Of je hebt trek in een koekje maar je hebt er al drie op, en haat je eigen vraatzucht. Je voelt de begeerte opkomen. Nog eentje dan....
Nee! Gooi er een verstervinkje tegenaan. Dicht die ogen! Concentreer je. Zeg tegen jezelf: "Geen koekjes meer", en hup, de koektrommel gaat weer dicht, het moment van verleiding is voorbij. En nee, dat hoeft heus niet alleen in de Vastentijd, waar deze methode ooit speciaal voor was bedoeld.
kleine stapjes
De techniek van het zich versterven spreekt me bijzonder aan, los van de religieuze context die het vroeger had. Het is een zeer eenvoudige en effectieve methode om eindelijk eens werk te maken van dat consuminderen wat we al heel lang wilden, om ons steentje bij te dragen aan het redden van de planeet. Versterving leidt tot matigheid - en in het kielzog een duurzaam leven.
Maar ook gaat het nu lukken om aangename mensen te worden, prettig in de omgang, vriendelijk en hulpvaardig. En doe je het niet voor God, doe het dan gewoon voor moeder Aarde, of voor jezelf, of voor anderen. Kleine stapjes, kleine gebaren, hoe ver je daar mee komt.
Daarom mijn oproep aan de lezer: Versterf, mens!
Maar ook gaat het nu lukken om aangename mensen te worden, prettig in de omgang, vriendelijk en hulpvaardig. En doe je het niet voor God, doe het dan gewoon voor moeder Aarde, of voor jezelf, of voor anderen. Kleine stapjes, kleine gebaren, hoe ver je daar mee komt.
Daarom mijn oproep aan de lezer: Versterf, mens!
Hieronder het hele stuk van tante Ans.
 |
| Uit De Obrecht, februari 1930 (EF) |
de volgende keer:
een bijzondere ontdekking.
