16. De inzegening van de RKOLB, H415 (2)

16  
D E    E M M A S T R A A T    F I L E S 

verzuiling en ontzuiling van de openbare bieb

16. De inzegening van de RKOLB, H415 (2)

het echte werk

Van de dag van de inzegening van de nieuwe Centrale bibliotheek, genaamd St. Paulus, zijn een paar mooie foto's bewaard gebleven.

inzegening Herengracht 415, 5 januari 1931 (KDC)

We kennen de procedure nog uit aflevering 2. Hierin een beschrijving van de inzegening van filiaal Obrechtstraat, vrijwel precies een jaar eerder. Mgr. dr. G.C. van Noort, ofwel voluit de hoogeerwaarde zeergeleerde kanunnik-deken van Amsterdam, hanteert de wijwaterkwast, gewoon achter de balie. De kaartenbakken en de stempels staan al klaar voor de eerste uitlening. Helemaal links herkennen we een van de leden van The A-Team. Bep Damen draagt een stippeltjesjurk; zij heeft er meerdere in de kast hangen. Bewijzen zullen later in dit blog worden geleverd.  

De dame helemaal rechts waarvan alleen het hoofd boven de bloemen uitsteekt, zou de nummer 6 van The A-Team kunnen zijn. Op de foto hierboven is ze dus wel acht jaar jonger.

Links: nr 1 van The A-Team. Rechts: nog niet geïdentificeerd.

Bep Damen (links) en Maria Coebergh (derde van links), beiden van The A-Team, beginnen aan hun nieuwe baan.

nr. 6 van The A-Team?

Alles staat al klaar voor de eerste uitlening.

groepsfoto's

Hieronder de groepsfoto. Zo te zien werd deze foto in de namiddag of de avond gemaakt, met flits.

groepsfoto, Herengracht 415, 5 januari 1931 (KDC)

Enkele personen zijn eenvoudig te identificeren:

De tweede vooraan is uiteraard weer Bep Damen. Zij heeft altijd iets kalms en zelfverzekerds over zich; hier kijkt ze als een voetballer vlak voor de wedstrijd tegen een grote club in een groot stadion: licht onder de indruk, maar klaar voor de strijd.

Bep Damen, klaar voor de aanval

Naast haar zit de kanunnik-deken. De man naast hem is vermoedelijk Alph. Vermeulen S.J., voorzitter van G en W. Hij had die middag een toespraak gehouden.

Mgr. van Noort en Pater Alph. Vermeulen S.J.

De heer die uiterst rechts zit moet ook nog worden genoemd. Het is de stijf katholieke wethouder Romme, vanwege de vorm van zijn hoofd bijgenaamd De Baby. Hij zit in het bestuur van de RKOLB. Een paar jaar later zou hij Minister van Sociale Zaken worden in het Kabinet-Colijn. Een van zijn eerste voorstellen in die functie: Eene gehuwde vrouw mag geen arbeid verrichten. In een van de volgende afleveringen zullen we zien wat Bep Damen daar van vond, en of Romme's voorstel het ging halen in het Parlement.

Romme is ook van de partij

Wie was het eigenlijk al opgevallen dat Paus Pius XI boven het gezelschap uitstijgt? We hadden hem twee afleveringen terug al zien hangen in de ruimte met die enorme boekenchaos. Toch is dit niet dezelfde kamer, zij het wel dezelfde verdieping. Dit is de voorkamer, achter het gezelschap bevindt zich de kamer met de boekenrommel uit aflevering 14. Ze hebben dus óf Pius XI voor de gelegenheid verhangen, óf er hingen meerdere van deze portretten in het gebouw.

Hieronder een merkwaardige foto, ook op deze dag gemaakt, van de uitlening op de 1e etage. Het ziet er wat geposeerd uit. Dit lijken geen klanten, maar eerder genodigden of leden van G en W. De kaartenbakken waar straks de kaarten van de uitgeleende boeken in moeten, zijn nog leeg.

RKOLB, 5 januari 1931 (foto-archief OBA)

vergelijking

Onder deze zin opnieuw het groepsportret, met pal daaronder ter vergelijking het groepsportret van een jaar daarvoor, gemaakt in de Obrechtstraat, tot in detail besproken in aflevering 2.

groepsfoto Herengracht, 5 januari 1931 (KDC)

groepsfoto Jacob Obrechtstraat, 22 februari 1930 (Emmastraat Files)

Voor het gemak noem ik deze foto's even resp. 1931 en 1930. In aflevering 2 kraakte ik de fotograaf af: 1930 was een rommeltje. één derde van de geportretteerden keek niet in de lens op het moment dat hij afdrukte, vier vrouwen (en nul mannen) droegen een jas, er lag as op de grond, en had die stoel rechts niet even weg gekund?

Ik ben misschien te streng geweest. Inmiddels heb ik een beroepsfotograaf gesproken. Hij erkende dat de foto uit 1930 wat rommelig was, maar meende dat ik daar niet te zwaar aan moest tillen. Het waren andere tijden, en tegenwoordig vindt men al die details belangrijker dan destijds.  Soit.

Hoe dan ook, 1931 is echt stukken beter. Als je heel goed kijkt, turen er van de vijftien mensen weliswaar maar zes in de lens, maar de meeste anderen doen dat bijna: ze kijken nog naar een punt pal rechts van de fotograaf, mogelijk een losse flitser. Je ziet pas dat ze net niet in de lens kijken als je er eerst goed voor gaat zitten.

Verder zijn er lekker veel bloemen, niemand draagt een jas, slechts één sigaar is er te zien, en er ligt een fraai tapijt op de vloer. Last but not least: de paus hangt daar fantastisch, alsof hij de zegen geeft aan de onderneming.

Tenslotte, de verhouding vrouwen - mannen was in 1930 nog 7 - 14; in 1931 is ze 8 - 7. 

De volgende keer kom ik nog even terug op 1931. Van die foto bestaat nóg een versie met één in het oog springend verschil waarvan je fantasie op hol slaat.

Hieronder deze historische plek (Herengracht 415, 2e etage vóór) anno 2019. Je ziet bijna de paus nog hangen.

Herengracht 415 in 2019 (eigen foto)

Bibliotheekblad over De Emmastraat Files

Artikel/interview over dit blog De Emmastraat Files van Wim Keizer in het nieuwste nummer van Bibliotheekblad (pdf): hier.

extra service

Wilt u nieuwe afleveringen voortaan per mail ontvangen? Dat kan heel simpel. Zet in het vak bijna helemaal bovenaan deze pagina, waar nu Email address... staat, uw emailadres.
Druk op de knop Submit rechts, en bevestig het bevestigingsmailtje wat er vervolgens in uw mailbox valt. Dat is alles!

Volgende keer: 17. Het raadsel van het verdwenen hoofd: hier.
Vorige aflevering: 15. De inzegening van de RKOLB, H415 (1): hier.